Trend voor MKB-ondernemers in 2021: het ontwikkelen én publiceren van een gedragscode

Grote corporates zoals KPN, Shell, Unilever en AKZO hebben bijna allemaal wel een zogenoemde Code of Conduct op hun website vermeld.

Noem het een gedragscode waarin wordt verteld hoe de medewerkers binnen én buiten de organisatie met elkaar behoren om te gaan én hoe men zich gedraagt naar bijvoorbeeld klanten of de buitenwereld in het algemeen.

Mijn voorspelling voor 2021 op dit vlak:
Het MKB moet aan de bak. Dus, met het ontwikkelen van een gedragscode die men dan aansluitend publiceert op de eigen website. Méér dan ooit is de wereld namelijk (te) transparant en voordat u het weet, kunt u met uw bedrijf ‘zomaar’ in opspraak komen omdat medewerkers (of uzelf!) té onhandig opereren waardoor (reputatie)schade ontstaat voor uw bedrijf.

Een voorbeeld (Akwasi) uit het jaar 2020:

In 2020 kwam een glazenwassersbedrijf in opspraak nadat een van de medewerkers foto’s van het huis van Akwasi op het internet had gezet.

De commotie liep aardig uit de hand. Zover zelfs dat het glazenwassersbedrijf veel ernstige bedreigingen ontving en er zelfs sprake was van een zekere Cancel Culture. Dat laatste is natuurlijk 100% af te keuren, maar… deze glazenwasser had zich natuurlijk ook kunnen realiseren dat hij met het publiceren van deze foto’s zijn werkgever ongekend in problemen zou kunnen brengen.

Nog een voorbeeld: Influencer doet boekje open over haar werk.

In november van het afgelopen jaar ontstond er op Twitter een minstens net zo grote controverse. 'Influencer' Emine Ugur publiceerde een zogenoemd ‘Twitterdraadje’ waarin ze haar ervaringen aan de balie bij een grote gemeente deelde. Daar werkte ze als consulente arbeidsmarkt.

Hieronder ziet u de eerste tweet uit de uitgebreide Twitterdraad, die ze in november publiceerde:

Screenshot van Twitter: Het 'Twitterdraadje' bestond uit 12 tweets waarin desbetreffende Influencer haar ervaringen met een cliënt aan de balie deelde. Het werd een ethisch-morele discussie: is het fatsoenlijk dat een medewerker van een gemeente deze verhalen met eigen werkervaringen deelt op het internet?

Wel of niet delen?

Los van de vraag of deze ‘Twitterdraad’ de waarheid was óf dat er door de betreffend influencer naar eigen smaak wat was gespeeld met de ‘waarheid’, is het essentieel dat een werkgever zich behoort af te vragen of eigen medewerkers dit soort verhalen überhaupt mogen delen, zelfs vanaf een privé-account.

In dit geval bleek de werkgever een grote gemeente.

Mijn visie: ook voor een gemeente zou de leidraad moeten zijn dat cliënten aan de balie in alle veiligheid en in beschermend vertrouwen met hun eigen hulpvraag of verhaal zich moeten kunnen melden. En, dat ze niet naderhand hun eigen verhaal terugzien op Twitter. Dus, een dergelijke Twitterpublicatie - gedeeld door een medewerker - zou niet moeten worden toegestaan. Zelfs ook niet als het een geanonimiseerd verhaal is.

De kwestie kwam in november 2020 de betreffende influencer (terecht) op veel kritieken te staan.

Maar ‘verbieden’ kan en kon de gemeente (haar werkgever dus) het niet.

Omdat we enerzijds de vrijheid van meningsuiting hebben maar anderzijds had de gemeente iets dergelijks ook niet in een gedragscode opgenomen. Jammer. Want elke persoon die zich nu bij deze gemeente aan de balie meldt én te maken krijgt met desbetreffende influencer, wéét dat er een kans is dat het eigen persoonlijke verhaal (of de hulpkreet) toch op internet terecht kan komen. 

Volstrekt onacceptabel.

Sterker nog: het zou juist mensen, die ook een urgente en persoonlijke hulpvraag hebben voor de gemeente, kunnen afremmen zich mét die vraag te melden bij de balie van desbetreffende gemeente. Dat kan toch nooit de bedoeling zijn bij deze gemeente.

De boodschap voor u:

Dit alles kan u als ondernemer, in het MKB, ook overkomen. Een gewaarschuwd mens (lees: ondernemer!) telt dus voor twee! Bewaak uw eigen reputatie!

Heb het hierover met uw medewerkers. Een Code of Conduct is NOOIT een overbodige luxe.

Want, wát vindt u ervan als een medewerker uit uw organisatie op zijn of haar eigen persoonlijke social media dit soort verhalen over en belevenissen met úw klanten zomaar gaat delen? Uw klanten vinden dat vast niet prettig. 

De op te stellen Code of Conduct (gedragscode) kan een ondernemer in het MKB dan ook als een leidraad zien waarin de normen en kernwaarden van het bedrijf zijn vertaald naar de alledaagse praktijk. Wat mag wel? Wat mag niet? Wat kán wel? Wat kan beslist niet?

De Code of Conduct is naast dat praktische handvat een marketing- en communicatie-instrument. U kunt aan de buitenwereld laten zien dat u een fatsoenlijk bedrijf bent en dat u er alles aan doet om dat ook te blijven. U laat bovendien zien dat u daartoe een aantal processen of procedures hebt geborgd.

Een aantal voorbeelden voor uw eigen Code of Conduct:

• Mogen medewerkers alcohol drinken tijdens bedrijfsfeestjes of netwerkevents?

• Mogen medewerkers onderling wel of geen een liefdesrelatie met elkaar hebben?

• Wat zijn de regels voor de auto van de zaak buiten werktijd?

• Wat zijn de consequenties als er aantoonbaar discriminatie, seksisme of racisme plaatsvindt binnen het bedrijf?
  En, wat zijn eigenlijk voor u de definities van deze begrippen?

• Mag er wel of niet gefotografeerd worden tijdens het werk?
  Wel of geen selfies op de zaak met collega's (en andere zaken) op de achtergrond?  (**)

• Wat kunnen en mogen werknemers in hun eigen privé tijd (bijvoorbeeld op hun eigen social media) wel of niet vertellen over wat ze meemaken op het werk?

De huidige tijdgeest is helder: de markt wil weten waar u met uw bedrijf voor staat. Weet de markt het niet en gaat het (onverhoopt goed) mis (omdat er geen leidraad is): dan kan dit serieuze reputatieschade voor u, uw bedrijf en uw producten en diensten opleveren.

Vraag het maar aan dat glazenwassersbedrijf!

En vergeet niet: publiceer die gedragscode!

Jerry Helmers (wie ben ik?)
Crown Media
Sr. Communicatieadviseur / BlogBoy / Expert MarketingCode        

Founder / Dagvoorzitter / Debatleider / Chief Debating Officer / Chairman Round Tables / Trainer
Ondernemer bij Crown Media, Bureau voor Communicatie en Strategie, columnist Financiële Telegraaf en opiniemaker/debater bij BNR Nieuwsradio.

PS
(**) - Ook Defensieminister Ank Bijleveld was wat onhandig met het maken van een foto van achter haar werkbureau... (oei, oei!)

Crown Media, Bureau voor Marketing, Communicatie en Strategie van Jerry Helmers – gevestigd sinds het jaar 2000 in Badhoevedorp -  richt zich op die bedrijven in het MKB die géén eigen marketing- of communicatieafdeling hebben of waar deze disciplines er ‘een beetje’ worden bijgedaan. Crown Media houdt zich bezig met het ontwikkelen van marketing- en communicatieplannen en creatieve copywriting. (en alles wat daaraan verwant is!). BlogBoy en de CommunicatieCode zijn belangrijke labels. Crown Media is tevens eigenaar van debattrainingsinstituut Dé Nederlandse Debatclub in Amsterdam.

RELEVANTE LEESTIPS:

1. Dit dus écht nooit zeggen tegen de klant. Noch in uw marketingcommunicatie. Noch in een persoonlijk acquisitiegesprek.
   (En dat menen we serieus. U wilt toch geen dooddoener zijn?)

2. De homepage van een website bestaat helemaal niet!

3. DEZE ZOMER HET VAAKST GELEZEN
   Waarom persberichten er in 2020 heel anders uitzien dan in 2015.

4. Dit zijn de 5 karaktereigenschappen van succesvolle zakelijke bloggers!
   Leuk om even te toetsen of u het óók in zich hebt of u met uw blogs succesvol zult zijn. 

5. Als ondernemers in het MKB niet weten wat de onderwerpen van hun zakelijke blogs moeten zijn!

6. NU TIJDENS DE CORONACRISIS VEEL GELEZEN:
   Zakelijk bloggen is net als beleggen op de beurs: uiteindelijk is er rendement! 

7. NU TIJDENS DE CORONACRISIS VEEL GELEZEN:
   Mag je profiteren van het Coronavirus in je eigen marketing en communicatie? 

8. NU TIJDENS DE CORONACRISIS VEEL GELEZEN:
   Mag je als MKB'er van je werknemers 'eisen' dat ze zich vooral tijdens de Coronacrisis als een betere ambassadeur gedragen?

9. Wat kost eigenlijk een copywriter die superwaardevolle content creërt?

10. Hoe vaak moet u zakelijke blogs publiceren?  Één keer per week? Of, één keer per maand?

11. Google weet wat het maximum aantal woorden is, dat u in uw blog moet plaatsen.

12. Zelfs een bizar slecht geschreven blog, kan nog heel succesvol zijn!

13. Als een ondernemer in het MKB deze vragen NIET kan beantwoorden, dan is dat niet goed voor zijn reputatie!